Kuha sa World Gamefowl Expo |
Talaga namang sikat na
sikat ngayon ang Peruvian sa mga sabungerong Pinoy. Pero dati-rati ay ‘di
gaanong pinapansin ang manok na ganito. Ito ay base na rin sa obserbasyon ng
isa sa mga pioneer na Peruvian breeder sa bansa na si Ed Jaraba ng Kate & Kurt Game Farm.
Ayon kay Ed,
napakabilis ng pagtanggap ng mga Pinoy sa Peruvian. May limang taon pa lang
nang umpisahan niyang mag-brreed nito. Kapag nagsi-search nga raw siya noon sa
Facebook ay wala siyang makita na kahit ano tungkol sa Peruvian o walang
magmamanok na nagdadala ng pangalan ng manok na ito. Ang pagkaaalam pa nga ng
mga tao noon sa Peruvian ay Asil ito. Ibang-iba na talaga ang situwasyon ngayon
dahil nagkaroon na rin ng pasabong para sa malalaking manok. Sa kanyang
palagay, nasa 50-70-% ng mga sabungero sa bansa ang nakakakilala na sa
Peruvian. Kahit nga malalaking farm ay nag-iinvest o nagbi-breed na rin ng
ganitong manok.
Dating nagbi-breed ng
American fowl si Ed, pero nahirapan siya. Nang mag-breed siya ng Peruvian
napag-alaman niya na mas madali itong alagaan kumpara sa Western fowl. Hindi
kasi sila sakitin. Ang maganda pa, madali
lang itong paramihan. Ito na rin ang mga dahilan kung bakit ituon na lang niya
ang kanyang pansin sa pag-aalaga ng Peruvian. Nagustuhan niya rin ang Peruvian
dahil malakas silang pumalo. Mayroon silang speed, power at saka angat.
Dati-rati ang kanyang
mga Peruvian ay mayroong crosses. Pero ngayon ay pinili niyang mag-pure. Aniya,
“Ang mga kaibigan kasi nating Cambodian, Indonesian at Malaysian hinahanap
talaga nila ‘yung pure. Kaya ngayong taon na ito ay nagpu-pure na ako”. Pero hindi ibig sabihin na kinalimutan na niya
ang pagku-cross. Ginagawa niya pa rin naman ito para mapaliit ang Peruvian nang
sa gayun ay makasali siya sa BAKBAKAN o ‘di-kaya’y sa Digmaan at sa kanilang
local association.
Malakas diumano ang
Peruvian sa Vietnam, Indonesia, Cambodia , Malaysia at sa iba pang bansa. Pero
mahirap daw ang mag-import ng manok doon. Dati ay sa US lang nag-i-import ng
Peruvian si Ed. Pero ngayon ay nakakapag-import na rin siya direkta sa
Peru. Sabi niya, “Naghanap ako ng mga
breeder sa Peru na medyo magaganda ang record. ‘Yun ang mga bagong materyales ko
ngayon”.
Para kay Ed, mahirap
tukuyin kung pure o hindi ang Peruvian dahil ang talagang nakakaaalam lang nito
ay ang mismong breeder. Sa Peru raw ang mga Peruvian ay talagang malalaki, pero
iba-iba ang kanilang infusing. Mayroong matutulis ang buntot at meron din
namang malalaki. “Minsan sinasabi nila na kapag malaki ang buntot may cross na
o ‘yung matulis lang ang pure. Pero hindi ‘yun ganun, breeder lang talaga ang nakaaalam kung pure o
hindi ang isang Peruvian”, giit niya.
Photo Credit: Kate & Kurt Peruvian Philippines Fb page |
Sa farm ni Ed ay nasa
40 bloodlines ng Peruvian ang mayroon siya. Pero ang pinaparami niya lang ay
ang mga bagong import na manok. Sinabi pa niya na mas marami pa nga raw ang bloodlines
ng Peruvian kumpara sa American fowls.
Nang tanungin si Ed
kung magkano ang kanyang Peruvian, nakadepende ito sa pagkaka-import ng kanyang
materyales. Meron kasi siyang mga manok na nasa 300 hanggang 400 US dollars ang
presyo kasama na ang shipping papunta rito sa Pilipinas. D’yan pa lang ay magkakaideya
na ang kahit na sino na hindi biro ang presyo ng Peruvian sa merkado.
Sa huli, sinabi ni Ed
na ang pag-aalaga ng Peruvian ay hilig-hilig lang din. Gaya nga nang kanya nang
nasabi, “Ang Peruvian kasi madali lang talaga alagaan. The best ito dahil ‘di
kayo mahihirapang alagaan sila dahil ‘di sila sakitin. Siguradong matutuwa ang
mga sabungero kapag nag-breed sila ng Peruvian”.
Maaaring kontakin si Ed sa kanyang personal Fb
account pati na rin sa kanyang FB page na Kate & Kurt Peruvian Breeder
Philippines. Maku-contact din siya sa kanyang cellphone number na 0908-352-6401.